Ang Telebisyon at Mga Tambay

 Maraming Pilipino ngayon ang walang trabaho. Maaaring dahil hindi sila nakapagtapos o hindi makahanap ng trabaho. Karamihan sa mga Pinoy na walang trabaho'y madalas nating makikita na nakatambay sa kung saan-saan: sa kalsada, binubungang palaruan, tapat ng tindahan, at sa kanilang mga bahay.

 Todo depensa pa ang ibang tambay kung bakit sila nakatambay na lamang at hindi na naghahanap ng trabaho. “Tambay by choice” ang dahilang sinabi ng karamihan. Ang iba nama'y naniniwala nga talaga sa mga kasabihang pabiro, tulad ng "buti na ang tamad kaysa pagod.”

 Ang iba nama'y tanggap na ang naging kapalaran nila: sawi sa paghahanap ng trabaho. Kain-tulog-tambay na raw ang nagiging gawain nila sa araw-araw. Malaking bahagi raw ng pagtatambay nila ang panonood maghapon ng iba't-ibang teleserye na kahit na paulit-ulit na raw ay hindi pa rin sila nagsasawa sa panonood. Habang nanonood daw sila sa telebisyon, nakakalimutan daw nila ang kani-kanilang kasawiang nag-uugat sa kawalan nila ng trabaho. Nagmimistulang pampalimot ang panonood ng telebisyon sa maraming problema sa buhay na dapat ay ginagawan nila ng paraan, imbes na tumunganga na lamang nang maghapon sa harap ng telebisyon. Kung ang ibang tambay sa kalsada ay nalilimutan ang problema nila sa pamamagitan ng pag-inom ng gin, ang mga wala namang pera'y kontento na sa panonood lamang ng mga palabas, kahit na hindi nila gusto ang kanilang pinapanood. 

Tambay, 

Ano na ang plano mo sa buhay? 

May balak ka pa bang magtrabaho? 

Bored ka na siguro, iho? 

Ang dami mong sinayang na oras, 

'Yan nanaman ang gagawin mo hanggang bukas. 

Ano na, pareng tambay?

Tatanda ka na lang ba nang walang saysay?

Telebisyon,

Eksperto ka na ba sa pagpapalit ng istasyon?

Lipat dito, lipat doon,

Ebidensya ng hindi mabihag na atensyon,

Bwisit na bwisit na ang nanay mo,

Ilang taon ka na kasing walang amo,

Sa bahay ka na lamang nalalagi,

'Yan ang ebidensya na hindi ka nagwagi,

Olats ka sa laban ng buhay,

Namumuti na ang buhok mo'y wala ka pa ring saysay.

Tangina, Sinabi Nang Bawal Magmura

 Ano ba ang problema sa pagmumura? Bakit ba naiilang ang ibang tao kapag nakakarinig ng mga nagmumura? Mga napapangiwi, mga nakakaramdam ng kaasiwaan: ano ba ang mayroon sa kanila kaya ganito ang kanilang nagiging reaksyon sa pagmumura?


 Mga tanong ito na umaandar sa isipan ng isang batang lumaki sa kalsada. Maaaring tanong din ito ng isang batang lumaki sa lugar ng iskwater. Marahil siguro'y parte na ng buhay nila ang nagsisilutungang pagmumura ng sangkatauhang nakapaligid sa kanila: nanay, tatay, ate, kuya, nakababatang kapatid, mga kalaro, mga tambay sa kalsada, mga taong hindi nila kilala pero madalas nilang makita, at kung sinu-sino pa na nakikita nila sa bawat lugar na pinupuntahan nila.

  
 *Sa isang silid-aralan sa isang pampublikong paaralan sa kung saan mang depressed area 

(Maingay ang mga estudyante nang biglang pumasok ang kanilang guro.) 

Guro: Mga bata, nagawa niyo na ba ang homework niyo?  Ang hindi nakagawa ng homework hindi sasama sa fieldtrip. 

(Biglang may isang estudyanteng napamura.) 

Kaloy: PUTANGINA! Nasaan na iyong homework ko? Sino iyong huling humiram? 

(Tumahimik ang lahat, tapos biglang umingay ulit.) 

Guro: Hoy bata ka, diba sinabi ko noon pa na bawal magmura... 

Buong klase: …kasi masama ang magmura (pagkatapos ay nagtawanan ang mga bata.) 

Guro: E alam niyo naman pala iyon e, bakit nag mura ka pa ha? 

Kaloy: Kasi po, nandito lang po talaga iyon kanina. May humiram lang po kanina para mangopya tapos hindi na bumalik sa akin. 

Guro: Kanino mo ba huling pinahiram? 

Kaloy: Sa pagkakaalala ko po, kay Netoy ata. 

(Biglang sumagot si Netoy.) 

Netoy: Hoy PAKYU ka, wala sakin iyon ha. Binalik ko kaagad pagkatapos kong kopyahin, mali-mali pa nga iyong ibang sagot mo e. 

Kaloy: PAKYU ka rin ULOL! E  bakit wala iyon dito? Kung sinauli mo dapat andito lang iyon. Sino ba talaga kumuha noon? 

Netoy: Aba, ewan ko. Malamang si Kokoy nanaman kumuha noon. Siya lang madalas nangongopya na parang ninja e, hindi nagpapahalatang siya ang nangunguha ng mga homework para mangopya. 

Guro: Mga bata, kung hindi niyo iyon ilalabas, hindi makakasama lahat ng nangopya sa homework ni  Kaloy. Alam ko naman na halos lahat ng homework niyo ay kay Kaloy nanggaling. 

(Namutiktik ng mura sa loob ng silid-aralan, lahat minumura na si Kokoy.) 

(Wala pala si Kokoy sa loob ng silid-aralan, walang nakakaalam kung saan siya nagpunta.) 

(Napamura ng malakas ang isa sa mga bata.) 

Estudyante1: PUTANGINANG yan, wala naman pala dito si Kokoy e. Absent ata, PUTA naman o. 

(Nagsisilutungan nanaman ang mga murang nanggagaling sa mga bibig ng mga bata ang nangingibabaw sa silid-aralan.) 

(PUTANGINA, TANGINA, GAGO, ULOL, PUTA , at kung anu-ano pang mura ang lumalabas sa mga bibig ng mga paslit na hindi na malaman kung kanino hahanapin ang homework para lang makasama ang lahat ng nangopya sa fieldtrip nila.) 

Guro: PUTANGINA ninyong lahat, magsitahimik na kayo. Para walang gulo, pakopyahin niyo nalang itong si Kaloy ng homework niyo. Mga PUNYETANG bata 'to. (sabay labas ng guro sa silid-aralan) 

(Nagtawanan lang ang mga bata, pinakopya nalang nila si Kaloy. Matutuloy na ang kanilang fieldtrip. Wala silang pakialam kung ano na ang nangyari sa kanilang guro, ang mahalaga lang ay may homework na ulit si Kaloy.) 

 Kung ang kuwentong ito'y nagsimula sa ibang lugar na malayo ang estado sa pagiging depressed, hindi sa ganitong paraan magtatapos ang kuwento. Siguro'y mapapagalitan si Kaloy sa umpisa pa lamang dahil sa pagmumura nito. Hindi natin masisigurong ganito nga ang mangyayari ngunit mataas ang posibilidad na ganoon nga ang kahahantungan ng kuwento. 

Hindi na sana dumami ang beses ng pagmumura ng mga bata. Hindi na sana nagkagulo na tulad ng nangyari sa kuwento. At, hindi na rin sana nagmura ang guro sa harap ng kaniyang mga estudyante.

Kamatayan: Depresyon

 Nakamamatay ang depresyon, sadyang hindi natin ito maiiwasan. Unti-unti nitong pinapatay ang isang indibidwal sa anumang paraan. Hindi man diretsong nagdudulot ng kamatayan, nagbubunga pa rin ng iba't ibang dahilan na nauuwi't nauuwi rin sa kamatayan. Pinapasok nito ang isipan tao at hindi ito tinatantanan. Minsan pa nga'y umaabot sa puntong tinatakasan na ng bait ang mga taong depressed. Mga taong grasang nagsasalita mag-isa, mga nabaliw dahil nawalan na ng pag-asa. Maaaring dahil sa gutom kaya sila nabaliw, pero maaari rin naman na dahil sa matinding kalungkutan. Ewan, siguro marami pang ibang dahilan. Pero kahit ano pa man iyon, masyado talagang masalimuot ang kinahantungan nila.

Depresyon,

Kalaban ng nasyon,

Emosyonal o pang-ekonomiya,

Tagapaslang ng saya.

Kalungkutan,

Supling ng kasamaan,

Pakiramdam na napakabigat,

Iiwanan kang laging naka mulat.

Kahirapan,

Supling ng kasakiman,

Panggastos ay di sapat,

Isip ng isip kaya payat.

Depresyon,

Kalungkutan at kahirapan ang panglason,

Estadong kasing pait ng ampalaya,

Tumatapos ng buhay na pinagbawalan ng ligaya.

Maria Clara Ngayon

Malilibog din pala ang mga babae. Pero sa tinagal-tagal ng panahong lumipas, mas litaw o lantad pa rin ang kalibugan ng mga lalaki kumpara sa mga babae.

Tama nga, malibog din sila - tinatago nga lang nila. Mas conscious lang talaga ang mga babae sa mga sinasabi ng ibang tao sa kanila kaya siguro hindi sila lantaran na nag uusap tungkol sa mga panatasya nila kapag may mga lalaki sa paligid, malamang dahil huhusgahan kaagad-agad sila. Nasa loob ang kulo, sabi nga ng iba. May kaugnayan nga rin siguro ang mga umiiral na paniniwala sa lipunan na ang mga babae ay dapat umasal ng naaayon sa batayan ng lipunan ng tamang ugali ng babae. Pero habang lumilipas ang panahon, unti-unting lumalaya ang kababaihan sa construct na ito - nagiging liberal na ang kanilang pag-iisip dulot ng mabilis na globalisasyon.

Madalas puro babae ang nakakasama ko kapag wala akong ibang ginagawa, nakikinig lang ako sa mga pinag-uusapan nila kasi malamang ay hindi ako masyadong nakaka-relate - usapang babae kasi lagi. Karaniwang pinag-uusapan nila ay ang mga TV series, mga relasyon sa lalaki, at iba pang bagay basta may mapagusapan lang. At ang medyo nakakabobong pinag-uusapan nila, ang mga pantasya nila - mga maaaring ebidensya ng kalibugan na nakatago sa kanilang maaamong mukha.

Isang beses nakikinig ako sa mga pinag-uusapan ng mga kaibigan kong babae, biglang nagkwento si Lisa(hindi tunay na pangalan) tungkol sa kanyang pagpapantasya kay David Beckham. Noong una, nagkwento lang siya tungkol sa kung gaano niya pinapangarap na mahawakan ang abs ni Beckham. Tapos biglang humirit iyong isa ko pang kaibigan, Mari(hindi rin tunay na pangalan), na pano raw kung biglang ma-rape siya ni Beckham pag nakahawak na raw si Lisa sa abs nito. Hanggang sa umusad pa ng umusad ang kanilang kwentuhan ng pantasya sa mas detalyadong mga gagawin daw ni Lisa kay Beckham kung sakali nga raw na ma-rape siya o mag-sex sila. Hindi ko na masyadong pinakikinggan ang usapan nila pero may isang parte pa akong naaalala. Gusto daw niyang madilaan si Beckham mula leeg pababa. Nagtanong si Mari kung hanggang saan daw niya ito didilaan. Sagot kaagad ni Lisa "Alam mo na yan". Tapos bigla na lang silang nag hagikhikan na parang ewan. Kaya mula sa usapan nilang ito, naisip ko na madalas silang nag-uusap ng tungkol sa mga ganitong bagay dahil sabi nga ni Lisa na alam na ni Mari iyon.

May isang beses rin na nakarinig naman ako ng mga kung anu-anong pinag-uusapan ng mga babaeng high school students doon sa KFC. Nagkukwentuhan sila tungkol doon sa mga lalaking gusto nila. Sabi ng isang babae nag overnight daw sila doon sa bahay ng isa sa mga lalaking gustong-gusto raw niya. Nag-inuman daw sila, at nang nakatulog na raw itong lalaking gusto niya, hinawakan daw niya ang dibdib nito. "Ang hot niya talaga, as in literal na hot ha, ang init-init ng katawan niya while sleeping." sabi ng babaeng nagkukwento. At sabi pa niya, sisilipin niya sana kung gaano kalaki iyong ari noong lalaki kaso nga lang ay nakakahiya raw dahil baka makita raw siya nung iba pang gising. Hindi ko na natapos pakinggan ang kanyang kwento dahil umalis na kami ng aking mga kasama.

Nag-iba na nga talaga ang mga babae. Ang sinasabi ng mga matatanda na kasing hinhin, at tahimik ni Maria Clara ay nagbago na. Naging mga manyak at malilibog na sila ngayon. Ang dating Maria Clara na kapag biniro mo ay ngingitian ka na lamang tapos magtatakip ng kanyang pamaypay, ngayo'y sasagutin ka pa ng "Tumahimik ka nga diyan, chupain kita diyan e!"